Uniwersytet Łódzki – program offsetowy
W ten sposób odniósł się do raportu Najwyższej Izby Kontroli, która oceniła I etap realizacji (lata 2003-2006) największej zawartej przez polski rząd umowy offsetowej, związanej z zakupem 48 samolotów F-16. W swoim raporcie Izba wskazuje na błędy administracji rządowej i przedsiębiorców, popełnione w trakcie negocjacji umów.
Według NIK, tylko co czwarty ze zrealizowanych projektów offsetowych przyczynia się do modernizacji polskiej gospodarki i restrukturyzacji konkretnych przedsiębiorstw. W piętnastu projektach nie wyegzekwowano pełnej realizacji wszystkich zadeklarowanych i zawartych w umowach zobowiązań. Nie były one związane ani z transferem nowoczesnych technologii, ani szeroko rozumianymi inwestycjami.
Z raportu NIK wynika, że Uniwersytet Łódzki przyjął narzuconą umowę i w efekcie nie zna wartości zrealizowanych zobowiązań. Rektor UŁ tłumaczył w środę na konferencji prasowej, że zastrzeżenia Izby dotyczyły m.in. tego, iż w umowie nie zawarto kar umownych za niewykonanie umowy oraz że nie było precyzyjnego określenia pełnej wartości wszystkich świadczeń. Władze UŁ podkreślają jednak, że NIK w skierowanym do rektora uczelni wystąpieniu pokontrolnym – pomimo stwierdzonych nieprawidłowości – „pozytywnie ocenia realizację przez UŁ – jako offsetobiorcę – zadań w badanym zakresie”.
Zdaniem rektora, wybór UŁ jako partnera programu offsetowego był ogromnym sukcesem uczelni. „Z relacji ówczesnych władz UŁ wynika, że okoliczności zawarcia umowy nie pozwalały na negocjowanie jej treści, wskutek czego UŁ stał przed alternatywą zawarcia umowy w proponowanym kształcie albo utraty szans uczestniczenia w programie. Wiele innych uczelni wyższych w Polsce chciało zająć miejsce łódzkiej uczelni” – zapewnił prof. Nykiel.
Rektor przyznał, że uczelnia nie akceptowała niektórych przedstawianych jej do potwierdzenia kwot, które zawierały wartości za rozliczany okres. „To z kolei później prowadziło do niezaliczenia wykonania tych zobowiązań firmie Lockheed Martin, ale Uniwersytet otrzymał to, co miał otrzymać” – zapewnił rektor. Według przedstawicieli uczelni, otrzymała ona na projekty realizowane w ramach programu 2 mln dol.
Umowa offsetowa – zdaniem rektora – przyniosła uczelni „niekwestionowane korzyści”. Uruchomiono Centrum Transferu Technologii UŁ i Centrum Innowacji – Akcelerator Technologii Fundacji UŁ; jednym z wiodących programów tych jednostek jest kojarzenie partnerów biznesowych. Uruchomiono także nowoczesny ośrodek studiów i szkoleń wyposażony w sprzęt biurowy i komputerowy zakupiony ze środków offsetowych oraz pozyskano know-how w dziedzinie komercjalizacji nauki i technologii od Uniwersytetu Teksańskiego; uczelnia uruchomiła także pierwsze tego rodzaju w Polsce studia podyplomowe. Efektem umowy offsetowej jest także stała współpraca UŁ z Uniwersytetem Teksańskim, jedną z największych amerykańskich uczelni.
Zdaniem zastępcy kanclerza uczelni Rafała Majdy w obrocie gospodarczym zdarzają się sytuacje, że słabszy partner nie ma wyjścia, może albo przyjąć składaną ofertę, albo ją odrzucić. „Nie było czasu ani okoliczności na to, by móc negocjować poszczególne warunki umowy. Gdyby UŁ nie skorzystał z tej oferty, inne uczelnie z tej oferty by skorzystały, a wtedy opinia publiczna byłaby oburzona, że UŁ nie wykorzystał szansy. Trzeba było rozważyć ryzyko i szanse. Saldo jednak jest bardzo korzystne dla naszej uczelni. Możliwość współpracy z takim uniwersytetem była ogromną korzyścią” – zaznaczył.
Umowę pomiędzy Uniwersytetem Łódzkim a Uniwersytetem Teksańskim w Austin zawarto w lipcu 2003 roku; miała charakter offsetu pośredniego. Podpisano ją z główną umową offsetową na dostawę samolotów wielozadaniowych F-16 zawartą między polskim rządem a firmą Lockheed Martin, która przewiduje, że łączna wartość projektów, które można zaliczyć do offsetu wynosi 9,7 mld dol., z czego koszt projektów, które ma wykonać LMC, oszacowano na co najmniej 6 mld dol. Zobowiązania LMC mają zostać zrealizowane w trzech etapach w ciągu 10 lat.
PAP – Nauka w Polsce
hes/mow/bsz
