Zmiany w naukach humanistycznych

Inteligentne specjalizacje to obszary gospodarki i nauki, które zostały uznane za szczególnie istotne. Projekty z zakresu inteligentnych specjalizacji mają większe szanse na wsparcie ze środków pochodzących z Unii Europejskiej. „Negocjujemy z Ministerstwem Rozwoju uzupełnienie listy inteligentnych specjalizacji o dwie nowe specjalizacje: specjalizację z dziedziny nauk społecznych i specjalizację humanistyczną. Jeżeli te negocjacje z ministrem Morawieckim się powiodą – a wygląda na to, że są na dobrej drodze – to humaniści będą mogli w dużo większym stopniu korzystać z funduszy unijnych” – powiedział Gowin.

Drugą formą działań na rzecz rozwoju humanistyki ma być uruchomienie w ramach Narodowego Centrum Badań i Rozwoju modułu dotyczącego innowacji społecznych. Minister Gowin zaznaczył, że szczegóły dotyczące tego programu ustalane będą z nowym dyrektorem NCBR po wyłonieniu go w wyniku prowadzonego obecnie konkursu. Szer resortu nauki liczy jednak na to, że jeszcze w tym roku humaniści będą mogli przystąpić do konkursów organizowanych przez NCBR w ramach obszaru innowacji społecznych.

Trzeci obszar odnosi się bezpośrednio do kwestii finansowanych. „W przyszłorocznym budżecie planujemy skierować większe środki na rozwój humanistyki” – powiedział minister i podkreślił, że w tym roku nie ingerował jeszcze zbyt mocno w budżet swojego resortu przygotowany przez poprzednie kierownictwo.

Gowin zapowiedział ponadto pewne zmiany w Narodowym Programie Rozwoju Humanistyki. Minister przyznał, że program ten budzi wiele emocji w środowisku akademickim – pojawiają się bowiem liczne zarzuty, że reguły przyznawania grantów nie są dość przejrzyste. Wielu naukowców stawia również pytania, czy program ten powinien leżeć w gestii ministerstwa, skoro istnieją już wyspecjalizowane w przydzielaniu grantów agencje (NCBR i Narodowe Centrum Nauki – NCN). Zdaniem Gowina w ramach tego programu „powinny zostać dwa z dotychczasowych trzech modułów”.

Aktualna formuła NPRH składa się z trzech modułów:

• Tradycja (dotyczy badań dziedzictwa kultury narodowej),
• Umiędzynarodowienie (służy zapewnianiu międzynarodowego oddziaływania polskiej myśli humanistycznej),
• Rozwój (związany z badaniami innowacyjno-integracyjnymi).

„Będę rekomendował kierownictwu ministerstwa likwidację trzeciego modułu” – powiedział szef resortu nauki. Minister chce przekierować środki przeznaczone na moduł Rozwój, czyli ok. 20-30 mln zł, na specjalny konkurs prowadzony przez Narodowe Centrum Nauki.

„Prowadzimy rozmowy z dyrekcją NCN na temat uruchomienia specjalnego modułu małych grantów, które adresowane będą przede wszystkim do młodszego pokolenia humanistów. Zdajemy sobie sprawę, że 90 proc. środków na granty trafia do 10 proc. uczelni – mówiąc w uproszczeniu. Chcielibyśmy – taka jest też intencja Rady NCN – stworzyć konkurs grantowy, z którego mogliby korzystać również humaniści z mniejszych ośrodków akademickich” – powiedział Gowin.

Źródło: PAP – Nauka w Polsce